Sağlık ve güvenlik dairesi (HSE) tarafından Lejyonella yönetmeliklerinde yapılan son değişiklikler, su sistemlerindeki lejyonella riskini etkin bir şekilde yönetmeleri konusunda iş yerlerine daha büyük sorumluluklar yüklemiştir. Yeni yönetmelikleri uygulamayan iş yerleri, sektördeki gelişmelerin yürütülmesi için gösterilen düzenli çabanın bir parçası olarak kovuşturmaya maruz kalabilirler. Burada, NCH Avrupa’nın Su Şartlandırma İnovasyon Platformu’ndan Dr. Simona Vasilescu, kontrollü olmak konusunda iş yerlerinin neler yapması gerektiğini gözden geçirmektedir.

Kazara yutulmuş Lejyonella pneumophila bakterisi nispeten zararsızdır. Ne de olsa nehirler, göller ve rezervuarlar gibi doğal su kaynaklarında az sayıda bulunurlar. Bununla birlikte, mikroskopik bir su damlacığının içinde bulunduğunda ve ciğerlerinize çekildiğinde, olası ölümcül bir Lejyoner hastalığına yol açabilirler. Yaygın olarak soğuk algınlığına benzeyen belirtiler vermesi nedeniyle, bu hastalığın ilk bakışta teşhis edilmesi daha zor olabilir.

İnsanlarda, hastalığın bulaşma riskine karşı duyarlı olmasına karşın, bu risk daha zayıf bağışıklık sistemine sahip olan insanlarda yaşla, diyabeti olmasıyla, sigara içmeleriyle ve yoğun şekilde alkol kullanmalarıyla orantılı olarak artmaktadır.

Doğada bulunan lejyonella bakterilerinin miktarı göreceli olarak daha az olsa da, bir yerin su şebekesine girdikleri anda hızla çoğalabilir. Depolama tanklarının, eşanjörlerin ve uzun boru tesisatındaki durgun suyun oluşturduğu ılık, nemli koşullar, üremeye ve hızla artmaya çok elverişli bir ortam sağlarlar.

Düzenleyici Reform

İş yerindeki insanların sağlık ve güvenliği konusundaki gelişmeleri kontrol etmek için Birleşik Krallık Hükümeti, risk altında bulunan tesislere tölerans göstermeme konusunda kararlıdır. Sağlık ve Güvenlik Dairesi (HSE), L8 Onaylanmış Uygulama Esasları (ACoP), 4. baskı adı verilen yeni yönergeler çıkarmıştır. İş yerlerinin kanuna uymalarında kolaylık sağlaması açısından bu yönergelere üç bölüm halinde teknik kılavuz dokümanları eşlik etmektedir.  

Yeni kurallar, şirketlerin ve şirketlerde bulunan sorumluluk sahibi kişilerin üzerindeki yükümlülükleri arttırmaktadır. İşverenler, mal sahipleri ve tesisten sorumlu kişiler gibi “görev sahipleri”nin artık lejyonellaya maruz kalma riskini belirleyecek ve yönetecek, önleyici ve kontrol önlemlerinin alınmasını, sürecin düzenli olarak güncellenen “geçerli bir belge” ile kaydedilmesini sağlayacak ve kontrol önlemlerini uygulayacak, işinin ehli bir yetkiliyi görevlendirme konularında kanuni sorumlulukları bulunmaktadır.

Aşama aşama

Sisteminizin risk altında olmamasını garantilemek için ne yapmanız gerekmektedir? İlk aşama, tesisinizin düşük riskli olup olmadığının belirlenmesidir. Eğer, su depolama tankı olmayan, soğuk suyun doğrudan şehir şebekesinden geldiği ve sıcak suyun da 50 derece civarında hemen ya da düşük hacimli su ısıtıcılarla beslendiği küçük bir binadaysanız, bu durumda insanların maruz kalma riski çok azdır. Burada tek risk kaynağı tuvaletler ve lavabolardır.

Eğer düşük risk altındaysanız, daha fazla denetim eyleminde bulunmanıza gerek yoktur. Sadece düzenli olarak risk değerlendirmesi yapmanız, süreci belgelemeniz ve sistemde değişiklik yapıldığında gözden geçirmeniz gerekmektedir.

Küçük bir bina dışında herhangi bir yerde faaliyet gösteren bütün işyerleri, örneğin eğer bir fabrika işletiyorsanız, risk daha fazladır. Daha karmaşık su sistemlerine sahip tesislerin; sistemin kör noktalarını vurgulayan bir şematik diyagram – suyun durgun halde bulunacağı tesisat borularının uzunlukları – ve mevcut dezenfeksiyon ve arıtma yöntemlerinin yanı sıra, olası kirlilik kaynaklarını belirleyen bir envanter kaydı oluşturmaları gerekmektedir.

Bir su sistemi; birkaç isim vermek gerekirse borular, pompalar, besleme tankları, duşlar, eşanjörler, su yumuşatıcıları, soğutucular ve nemlendiriciler gibi bütün fabrika ekipmanını ve montajı yapılmış bileşenleri kapsamaktadır. Bu tür kurulumlar, su kaynaklarındaki 20 ile 45 derece arasındaki durgun su ısılarına, dolayısıyla lejyonella bulunmasına çok elverişlidirler.

Şehir şebekesinden sorumlu kuruluşun bakteriden arınmış su temini konusunda yükümlülüğü olmasına karşın, bir iş yeri olarak bu gerçekliği göz ardı etmek kolaydır zira şehir şebekesi bir kere küresel valfa girdiğinde, küçük miktarlardaki bakteriler bile hızla çoğalabilirler.  Binaların ve tesislerin altındaki eski borular sıklıkla pas, çamur ve mikrobiyal film içerirler. Bütün bunlar, lejyonellanın gelişmesi için mükemmel ortamlardır.

Stressiz

Birçok şirket için bu süreci kontrol etmek bir kâbusa dönüşebilir. Isı temelli izleme işlemi basit olmasına karşın, birçok iş yerinin, kimyasal dozajlama ve su şartlandırma içeren daha karmaşık kontrol yöntemleriyle baş edecek uzmanlığı bulunmamaktadır. Neyse ki yönetmelikler, iş yerlerinin, lejyonella değerlendirmesi ve kontrolünü yönetecek ehil bir yetkili atamasına izin vermektedirler.

Su Şartlandırmaya gelince, doğru kimyasalların seçilmesi önemlidir. Klor, brom ya da herhangi bir oksitleyici biyosit olsun; temas süresinin, sistem su devir hızlarının ve yarı ömürlerin bilinmesi, sürdürülebilir uzun vadeli bir arıtma planının geliştirilmesi için gereklidir. Ayrıca saha etüt değerlendirmesi ve takibi için, iş yerinizi nasıl uyumlu tutacağını gerçekten bilen bir uzmandan, dışarıdan destek almak daha tasarrufludur.

Yeni kurallar, lejyonellaya maruz kalma riskini azaltmak için işyerlerinin sorumluluğunu tanımlama konusunda kesinlikle daha nettir. Başlarda bu korkutucu görünebilir fakat doğru yardımlar ve kontrol yöntemleriyle iş yerleri sadece kanuna uymakla kalmaz, aynı zamanda en iyi uygulama yöntemleri konusunda örnek de oluşturabilirler.